دومین کتاب آقای دکتر مسعود شهابیان مبانی مدیریت و سردبیری ژورنالهای علمی میباشد که این کتاب را انتشارات آبان برتر در سال ۱۳۹۴ به تیراژ ۱۰۰۰ نسخه منتشر نموده است. لازم به ذکر است که این کتاب با حمایت شرکت پژوهشی ضامن سلامتی مشهد چاپ شده است.
فصل های مختلف این کتاب شامل فصل اول قوانین و دستورالعمل های داخلی ژورنال علمی، فصل دوم مدیریت ژورنال علمی، فصل سوم افراد مرتبط با ژورنال علمی، فصل چهارم چک لیست ها، فصل پنجم تولید محتوای با کیفیت، فصل ششم سردبیر چگونه باید باشد چگونه فکر کند؟، فصل هفتم اطمینان از موفقیت ژورنال علمی تازه تاسیس، فصل هشتم چالش در تاسیس ژورنال علمی جدید، فصل نهم ارتقاء ژورنال های علمی تازه تاسیس، فصل دهم چگونه آغاز کنیم معرفی سیستم Open Journal، فصل یازدهم آموزش فرایند انتشار مقالات علمی پژوهشی به نویسندگان، فصل دوازدهم مراحل پیش از مراحل پس از انتخاب مقالات (صفحه آرایی و چاپ) می باشد.
نویسنده در پیشگفتار این کتاب که در شهریور ۱۳۹۱ نوشته شده آورده که “ارتباط علمی پژوهشگران و دانشمندان به صورت رسمی با کنفرانسها و ژورنالهای علمی امکان پذیر است و به این دو روش تبادل نظر بین دانشمندان صورت گرفته، فرضیه های علمی ارتقا یافته و علوم محض و کاربردی توسعه مییابد. در سالهای اخیر توسعه پژوهش و پژوهش نگاری و نشر مقالات پژوهشی در ایران ارتقا یافته و در پی آن اهمیت ژورنال های علمی افزون داشته است، اما مهمترین ویژگی این دوره تعداد اندک از این مجلات بودند که برنامهریزی و قدرت مدیریت قوی داشتند و توانستند در برابر سختی ها مقاومت کنند و پایدار بماند و اکنون موجب افتخار جامعه پزشکی ایران است که برخی از آنها در مهمترین پایگاه های علمی نمایه باشند. اما بسیاری از روشهای علمی عمر طولانی ندارند و یا پیشرفت جدی در آنها رخ نداده است. این کتاب در پاسخ به تقاضای روز افزون که برای انتشار ژورنال های علمی در جامعه علمی ایران وجود دارد منتشر گشته است و تلاش نموده که در قالب عنوان ها و زیر عنوان های کاربردی مهمترین چالشهای پیشروی سردبیر ناشر داوران و را بررسی نموده و برای آنها راهکار مشخص کند. نگارش کتاب به گونه ای است که می توان هر لحظه می توان هر فصل آن را به صورت مجزا مطالعه نمود و احتیاج به مطالعه کتاب از اول تا آخر نیست؛ و همچنین تلاش شده که توجه ویژه به ژورنال های علمی تازه تاسیس بشود و چندین فصل به این مهم اختصاص یافته است. از مهمترین ویژگی هایی که باید در مورد این کتاب ذکر شود این است که جامعه مخاطب این کتاب هم ناشران و سردبیران با تجربه و افراد باتجربه کمتر در نظر گرفته شدهاند و محتوای علمی این کتاب به گونه ای است که علاوه بر ذکر و استراتژیهایی که باید مد نظر باشد به جزئیات هم اشاره کافی دارد. از یاد نبریم که علم مانند دستگاهی نیست که از یک سو دادههای خام را به آن بدهیم و از سوی دیگر دانش و مفاهیم را از آن استخراج کنیم، بلکه فرایند پیشرفت و تعالی علمی به مشارکت گوشی گسترده دانشمندان و نخبگان علمی نیاز دارد”.
طبق صحبتی که با آقای دکتر شهابیان داشتیم ایشان بیان کردند که این کار تحقیقاتی را سال ۱۳۸۸ آغاز نموده و در سال ۱۳۹۱ به اتمام رسانیده اند!
مهمترین ویژگی این کتاب، توجه ویژه به جزئیات مدیریتی می باشد مثلاً در فصل اول این کتاب که عنوان” قوانین و دستورالعمل های داخلی ژورنال علمی” را دارد مطالب زیر به چشم میخورد: ساختار و حوزه کاری ژورنال علمی، ایجاد شرایط مناسب برای ارسال پیش نویس مقالات، ساختار ژورنال، راهبردهای ژورنال علمی، اخلاق و انتشار که شامل نویسندگان، حوزه سردبیری، حامیان مالی و مالکان ژورنال، تبلیغات و روش برخورد با رفتار ناشایست علمی است. در فصل دوم که عنوان “مدیریت ژورنال علمی” را دارد مطالب زیر به چشم میخورد: طرح کسب و کار، برنامه ریزی مالی، مدل انتشار ژورنال علمی، انواع روش های انتشار ژورنال های علمی، شناساندن ژورنال علمی، نمایه سازی، اقدامات دفتر ژورنال علمی، راه اندازی سیستم نرمافزاری، مدیریت پیش نویس مقالات. در فصل سوم که نام “افراد مرتبط با ژورنال علمی” را دارد مطالب زیر به چشم می خورد: سردبیر، معاون سردبیر، کمک سردبیر، هیئت تحریریه، داوران، خوانندگان، مالک ناشر، حامیان مالی و نویسندگان (اختلاف و تعارض، حمایت از نویسندگان، خدمات خوب برای نویسندگان، راهنمای ارسال پیش نویس مقالات، مالکیت کپیرایت و ارتباط با نویسندگان) به چشم میخورد. ولی جالب ترین بخش این کتاب فصل چهارم آن میباشد که چک لیست ها در آن ذکر شده اند که شامل بررسی ساختاری پیش نویس، چک نویسی ویرایش نسخه نهایی، ویراستاری فنی، کل مقاله، عنوان، چکیده، مقدمه، مواد و روشها، یافتهها، جداول و تصاویر، بحث و نتیجه گیری، منابع، بررسی قبل از چاپ(عمومی، تصاویر و جداول و محتوای آماری) می باشد.
آخرین دیدگاهها